Bệnh gút gây ra các phản ứng viêm liên quan đến sự lắng đọng các tinh thể muối urat ở các khớp hay màng bao khớp. Nhưng cách thức các tinh thể này kích thích phản ứng viêm như thế nào thì cho đến nay các nhà khoa học vẫn chưa giải thích được. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây của trường đại học Massachusetts, Hoa Kỳ đã tìm hiểu và đưa ra nhiều kết luận quan trọng liên quan đến vấn đề này.
Tìm hiểu về cơ chế gây viêm của tinh thể muối urat trong bệnh gút
Nhờ vào sự phát triển của sinh học phân tử cùng với kỹ thuật chuột knockout (chuột biến đổi gen), nhóm nghiên cứu ở trường đại học Massachusetts, Hoa Kỳ đã công bố trên Tạp chí The Journal of Clinical Investigation chứng minh được tinh thể urat kích thích phản ứng viêm thông qua con đường khác với con đường mà vi sinh vật kích thích phản ứng viêm.
Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng interleukin-1 (IL-1), thụ thể interleukin-1 (IL-1R), tín hiệu của thụ thể IL-1R, MyD88 (protein đáp ứng tế bào tủy biệt hóa sơ cấp 88) là thành phần quyết định trong các phản ứng viêm gây ra bởi các tinh thể muối urat, chứ không phải là các thụ thể Toll-like (Toll-like receptor - TLR), thụ thể thông thường của các phản ứng viêm trong cơ chế miễn dịch tự nhiên.
Những kết quả trước đây khiến cho nhóm nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng các tinh thể muối urat đóng vai trò như các tín hiệu nguy hiểm và khởi động hệ thống miễn dịch của cơ thể tự nhiên giống như cách mà nó đáp ứng khi có các vi sinh vật xâm nhập thông qua thụ thể TLR. Để chứng minh điều này, nhóm nghiên cứu
đã tiêm hỗn dịch có chứa tinh thể muối urat vào màng trong bụng của chuột bình thường và các chuột đã knockout không có các thụ thể TLR, sau đó kiểm soát đáp ứng của phản ứng viêm bằng cách xác định số lượng các dòng bạch cầu trung tính. Kết quả cho thấy cả 8 chủng chuột không có các thụ thể TLR đều không thể hiện sự thiếu hụt nào về dòng bạch cầu trung tính và cơn viêm vẫn khởi phát giống như chuột bình thường.
Cấu trúc liên quan đến thụ thể TLR là Toll/IL-1 (TIR). TIR cũng là tín hiệu của vài loại thụ thể IL-R, đặc biệt là IL-1R, có thể tìm thấy ở khoảng gian bào. Thụ thể TIR có một nhóm các protein adaptor bao gồm MyD88, TIRAP, TRIF và TRAM. Nhóm nghiên cứu đã tiến hành thử nghiệm với chuột thiếu các protein adaptor này và kết quả là thiếu TIRAP, TRIF và TIRAM hoàn toàn không làm giảm tác động gây viêm của tinh thể urat, nhưng ở chuột thiếu MyD88 khi bị kích thích bởi tinh thể urat thì phản ứng viêm lại không xảy ra.
Từ kết quả này, nhóm tiếp tục kiểm tra vai trò của thụ thể IL-1R thông qua MyD88. Các thí nghiệm tiếp tục tiến hành với chuột thiếu các thụ thể IL-1R và cho thấy chuột thiếu thụ thể IL-1R thì cho thấy sự giảm đáp ứng với phản ứng viêm kích thích bởi tinh thể urat (giống như là kết quả của chuột thiếu MyD88). Điều này chứng minh phản ứng gây viêm bởi tinh thể urat cần thiết phải có mặt của thụ thể IL-1R.
Lê Trang