Dược sĩ Thanh An
Hạt tophi thường xuất hiện ở người mắc bệnh gút giai đoạn mạn tính. Tophi không chỉ làm mất thẩm mỹ mà còn có nguy cơ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Bài viết sau đây sẽ cung cấp thêm cho bạn đọc những thông tin về hạt tophi và cách điều trị hiệu quả.
Sự hình thành của hạt tophi
Hạt tophi là kết quả của quá trình tích tụ các tinh thể muối urat tại khớp. Sự xuất hiện của các hạt tophi cho thấy bệnh đã bước sang giai đoạn mạn tính. Nếu không được điều trị kịp thời thì có thể dẫn tới tình trạng tổn thương khớp nghiêm trọng.
Đặc điểm và vị trí của hạt tophi
Hạt tophi khi mới hình thành có màu trắng, nhỏ, mềm và có thể di động được. Những hạt này có hình tròn hoặc oval với nhiều kích thước khác nhau và có thể dễ dàng sờ thấy. Trong cơn gút cấp, vùng da xuất hiện tophi sẽ trở nên tấy đỏ, sưng đau. Trường hợp hạt tophi bị vỡ hoặc nhiễm trùng thì có thể chảy ra các chất nhão, màu trắng hoặc rỉ dịch vàng.
Vị trí các hạt tophi thường xuất hiện như bàn chân, gân gót chân, ngón tay, cổ tay, đầu gối, vành tai…
Hình ảnh hạt tophi xuất hiện ở khớp ngón tay, bàn chân người bệnh gút
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ làm hình thành hạt tophi
Khi nồng độ axit uric máu tăng cao mà không được đào thải ra khỏi cơ thể sẽ thúc đẩy hình thành các tinh thể muối urat. Các tinh thể này có xu hướng lắng đọng tại mô mềm xung quanh khớp và gây viêm nhiễm. Số lượng tinh thể ngày càng tăng sẽ hình thành nên các u cục, gọi là tophi. Tuy nhiên, hạt tophi không xuất hiện giai đoạn đầu của bệnh gút mà thường tiến triển ở giai đoạn mạn tính. Thông thường, quá trình này sẽ diễn ra trong vòng 10 năm kể từ thời điểm khởi phát bệnh.
Dưới đây là một số yếu tố nguy cơ làm gia tăng sự hình thành hạt tophi:
- Chế độ ăn uống giàu nhân purin, ăn nhiều các thực phẩm giàu đạm như thịt chó, thịt bò, nội tạng động vật, hải sản…
- Thường xuyên sử dụng bia, rượu là tác nhân làm tăng tổng hợp axit uric, từ đó làm hạt tophi hình thành nhanh hơn.
- Ít vận động, luyện tập thể dục thể thao, thường xuyên căng thẳng, mệt mỏi.
Chế độ ăn uống giàu đạm là yếu tố nguy cơ làm hình thành hạt tophi
Hạt tophi ở người bệnh gút có nguy hiểm không?
Ở giai đoạn đầu khi mới xuất hiện, hạt tophi sẽ không gây nguy hiểm mà chỉ ảnh hưởng tới thẩm mỹ của người bệnh. Càng về sau, khi kích thước và số lượng hạt tophi tăng lên có thể bị vỡ ra, gây nhiễm trùng.
Tình trạng nhiễm trùng hạt tophi nhẹ thì chỉ khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc cử động khớp, đi lại. Tuy nhiên, nếu nhiễm trùng hạt tophi kéo dài thì có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Có thể kể đến như nhiễm trùng máu, nhiễm trùng khớp, thậm chí là biến dạng khớp và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Hạt tophi ở người bị gút có thể bị vỡ ra gây nhiễm trùng
>>> XEM THÊM: Những điều cần biết về cơn gout cấp mà bạn không nên bỏ qua
Phương pháp chữa hạt tophi an toàn, hiệu quả
Dựa vào tình trạng của mỗi người mà bác sĩ có thể chỉ định phương pháp chữa hạt tophi phù hợp. Dưới đây là một số cách chữa hạt tophi mà người bệnh có thể tham khảo:
Sử dụng thuốc tây hạn chế cục tophi phát triển
Khi kích thước hạt tophi còn nhỏ, người bệnh có thể kết hợp sử dụng thuốc và thay đổi chế độ ăn để hạn chế chúng phát triển. Một số thuốc điều trị gút giúp làm hạn chế hạt tophi phát triển như:
- Thuốc ức chế tổng hợp axit uric: Allopurinol có tác dụng ức chế enzyme xanthine oxidase nên làm giảm được tổng hợp axit uric trong cơ thể. Cần thận trọng với một số tác dụng phụ của thuốc này như dị ứng, phát ban da, rối loạn tiêu hóa... Người bệnh nên thông báo cho bác sĩ nếu gặp phải bất cứ phản ứng bất thường nào trong quá trình sử dụng thuốc.
- Thuốc tăng đào thải axit uric: Probenecid, benzbromarone là hai thuốc phổ biến có tác dụng ngăn chặn quá trình tái hấp thu axit uric ở ống thận. Từ đó, làm giảm nồng độ axit uric trong máu nên thường được chỉ định trong điều trị bệnh gút, ngăn ngừa tophi phát triển.
- Thuốc hủy urat: Thường gặp như pegloticase, rasburicase có tác dụng làm tăng phân hủy axit uric. Các thuốc này có tác dụng nhanh nhưng chỉ nên dùng trong trường hợp kháng trị với những thuốc khác, người có hạt tophi làm biến dạng khớp…
Sử dụng thuốc giảm axit uric giúp ngăn ngừa tophi hình thành
Phẫu thuật cắt hạt tophi
Hạt tophi không chỉ làm ảnh hưởng tới khả năng vận động mà còn gây mất thẩm mỹ. Vì vậy, đối với một số trường hợp nặng và có nguy cơ cao bị vỡ hạt tophi thì bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật cắt bỏ.
Phẫu thuật là phương pháp hiện đại và nhanh chóng giúp loại bỏ hạt tophi ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, phương pháp mổ hạt tophi cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ như gây đau đớn kéo dài, lâu lành vết thương, nhiễm trùng... Khi có chỉ định mổ hạt tophi, để ngăn ngừa cơn gút cấp tái phát, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh dùng thêm colchicin để dự phòng.
Phẫu thuật loại bỏ hạt tophi có nguy cơ gây nhiễm trùng cao
Sử dụng thảo dược giúp phòng ngừa sự xuất hiện hạt tophi
Bên cạnh việc sử dụng thuốc và thay đổi lối sống thì người bệnh có thể kết hợp sử dụng thảo dược để làm giảm axit uric máu, đồng thời ngăn chặn quá trình hình thành hạt tophi. Một số thảo dược có khả năng hỗ trợ điều trị gút, giảm axit uric máu và ngăn ngừa hình thành hạt tophi như trạch tả, hoàng bá, nhàu, hạ khô thảo…
- Trạch tả: Đã có rất nhiều nghiên cứu chứng minh trạch tả có tác dụng lợi tiểu, giúp tăng cường đào thải axit uric ra ngoài cơ thể. Ngày nay, thành phần trạch tả đã được vào một số sản phẩm hỗ trợ điều trị bệnh gút, ngăn ngừa hình thành hạt tophi tại khớp.
- Hoàng bá: Đây là thảo dược được biết đến với khả năng kháng khuẩn, giảm viêm nhiễm hiệu quả. Ngoài ra, đã có nhiều nghiên cứu chứng minh, hoàng bá có khả năng hỗ trợ điều trị bệnh gút, giảm axit uric máu hiệu quả.
- Nhàu: Nhiều nghiên cứu đã chứng minh, trong nhàu chứa hoạt chất có khả năng ức chế enzyme xanthine oxidase, từ đó giúp giảm lượng axit uric được tổng hợp ra và ngăn ngừa urat lắng đọng tại khớp.
Sản phẩm thảo dược có chứa các thành phần như trạch tả, hoàng bá, nhàu… sẽ hỗ trợ điều trị gút, giảm axit uric và ngăn ngừa hình thành hạt tophi tại khớp. Thêm vào đó, người bệnh có thể yên tâm, không lo gặp phải tác dụng phụ khi dùng các sản phẩm có nguồn gốc từ thảo dược.
Trạch tả - Thảo dược quý hỗ trợ điều trị gút, ngăn ngừa tophi hình thành
Sự xuất hiện của hạt tophi là dấu hiệu cảnh báo bệnh gút đã chuyển sang giai đoạn nặng và có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, người bệnh nên đi thăm khám định kỳ, kiểm soát chỉ số axit uric máu trong mức cho phép và tuân thủ phác đồ điều trị. Ngoài ra, nếu có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến bệnh gút hay hạt tophi, bạn có thể bình luận ở dưới bài viết này để được giải đáp nhanh chóng nhất.
Tài liệu tham khảo:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gout/symptoms-causes/syc-20372897
