Bệnh gút là bệnh viêm khớp gây ra do rối loạn chuyển hóa các chất chứa nhân purin dẫn đến tăng axit uric máu. Có nhiều nguyên nhân gây ra, trong bài viết này cung cấp thông tin về một số nhóm thuốc có khả năng gây tăng axit uric máu.
Thế nào là tăng axit uric máu.
Trong cơ thể chúng ta, lượng axit uric luôn được giữ ổn định ở mức dưới 70mg/l (420µmol/l) đối với nam và 60 mg/l (360µmol/l) đối với nữ. Với bất kì nguyên nhân nào khiến cho quá trình này mất cân bằng làm cho nồng độ axit trong máu vượt quá các mức trên gây nên tình trạng tăng axit uric máu.
Một số nhóm thuốc gây tăng axit uric máu
Nhóm thuốc lợi tiểu.
Các loại thuốc lợi tiểu được chỉ định cho việc điều trị các loại bệnh như suy thận, xơ gan, suy tim… và thường được dùng đơn hoặc kèm với các thuốc hạ huyết áp. Tuy nhiên các loại thuốc lợi tiểu này khi dùng trong thời gian dài sẽ làm giảm khả năng bài tiết axit qua thận gây tăng axit trong máu. Ngoại trừ một số nhóm spironolactone là không ảnh hưởng đến việc chuyển hóa axit uric, còn hầu hết các thuốc khác khi sử dụng cần phải cẩn trọng.
Aspirin hay acetylsalicylic axit (ASA).
Đây là loại thuốc chống viêm non-steroid dùng trong các trường hợp giảm đau, hạ sốt, chống viêm. Ngoài các tác dụng phụ không mong muốn như đầy bụng, buồn nôn, kích ứng dạ dày,…thì nó còn ảnh hưởng đến quá trình giảm thải axit uric theo liều lượng. Sử dụng liều cao trên 2g/ngày gây tăng thải axit còn liều ít hơn 2g/ngày thì làm giảm axit qua thận dẫn đến tăng axit máu. Tuy nhiên, người ta không dùng liều cao để làm thuốc hạ axit uric vì sử dụng liều cao sẽ tương ứng với việc làm tăng tác dụng phụ lên dạ dày.
Nhóm thuốc chống lao:
Nhóm thuốc chống lao hiện nay thường dùng kết hợp nhiều thuốc: isoniazid, ethambutol, pyrazinamid, streptomycin, rifampicin… Trong số các thuốc trên thì ethambutol và pyrazinamid là hai thuốc có thể làm tăng axit máu vì vậy nên tránh dùng đối với những người có tiền sử bệnh gút.
Nhóm thuốc vincristine, cisplatin…
Đây là các nhóm thuốc dùng trong việc điệu trị các bệnh như đa u tủy xương, u lympho ác tính Hodgkin và không Hodgkin, u lympho Burkitt…Các nhóm thuốc ức chế miễn dịch như cyclosporin, cyclophosphamid được sử dụng để điều trị lupus ban đỏ, vẩy nến thể nặng… có thể làm tăng axit uric máu do giảm thải trừ axit uric qua nước tiểu và có thể kèm gây tăng hủy tế bào.
Hiện nay, tình hình gia tăng bệnh tật ngày càng tăng, một người có thể mắc nhiều bệnh khác nhau. Đặc biệt là sự kết hợp bệnh gút với nhiều bệnh lý khác do đó một người có thể phải dùng nhiều loại thuốc cùng lúc, vì vậy chúng ta cần thận trọng trong sử dụng một số thuốc điều trị vì nó có thể làm tăng axit máu dẫn đến tăng mức độ bệnh gút.
Hồng Nhung.